Het succes van de ontwikkeling van het bedrijf Schokbeton is het in 1934 verkregen patent op het verdichten van beton door middel van schokken van de cementmassa op een zogenaamde schoktafel. Schokbeton was tot ver na WOII de grootste Nederlandse producent van mechanisch verdicht beton en verkocht het patent, inclusief schoktafels, aan meer dan dertig landen in Europa, Amerika, Azië, Afrika en Australië.

Vanaf de jaren 50 bracht het hoofdkantoor van Schokbeton in Zeist per jaar miljoenen guldens binnen met het geexporteerde patent. Om de kwaliteit van de producten te waarborgen stuurde het hoofdkantoor van Schokbeton altijd Nederlandse inspecteurs en adviseurs naar de landen om de schoktafels te installeren en controleren. Voor veel internationale architecten, zoals onder andere Marcel Breuer, was Schokbeton het favoriete bouwmateriaal. De grootste architectonische kwaliteit van het bedrijf was dat ze tijdens het ontwerpproces constructief meedachten met de architect.

Het arbeidsintensieve proces van het schokken kon in de jaren 80 economisch niet meer concurreren met nieuwe, snellere productietechnieken waarbij het beton door toevoegen van chemische verharders met een hoge viscositeit kon worden verdicht. Het arbeidsintensieve proces van het schokken werd financieel onhaalbaar. In de betonwereld ontstonden door fusies grote betonproducenten. Ook de firma Schokbeton is meerdere malen overgenomen. De huidige hoofdvestiging van het bedrijf dat de naam Schokbeton vertegenwoordigd staat in Canada. Het bedrijventerrein aan de Lindtsedijk werden tot 2006 betonelementen geproduceerd door Schokbeton.

De tentoonstelling wordt goed bezocht en vooral materiaal en verhalen van oud-medewerkers en familie zijn welkom. Op 24 januari bezochten gebroeders Van der Wilt het museum en gaven een korte toelichting op wat zij zich konden herinneren van het bedrijf waar hun vader bedrijfsleider is geweest.

Schokbeton op Radio en TV! Opname van 7 februari 2016 met Ulco van der Veen.

tekst: Ronald Stenvert / Lucas van Zuijlen

Op het aangelegde bedrijventerrein langs de Oude Maas ontwikkelde heer Lieve in jaren 30 het proces van de schokmethode. Zijn idee ontstond toen hij aardvochtig beton, dat met een kruiwagen met een kapotte band vervoerde, compacter en harder werd dan anders. Hij vond in de heer Leeuwrik zijn zakelijke partner met wie hij het bedrijf Schokbeton heeft opgebouwd. Met geld van zijn vrouw huurden zij het bedrijventerrein voor 30 jaar en experimenteerden. Ze bouwden onder andere een wasmachine om tot eerste schoktafel.

Door zowel een zakelijke als creatieve bedrijfsvoering in werd Schokbeton vooral in de wederopbouwperiode een internationaal succes dat naast de op maat gemaakte betonproducten zijn inkomsten verkreeg met standaardproducten als wanden en vloeren.

In de hoogtijdagen in de jaren vijftig had Schokbeton vijf vestigingen in Nederland met een hoofdkantoor in Zeist. De eerste producten buiten Nederland werden in de jaren dertig in Nederlands Indië geproduceerd. In Engeland werd in 1939 op pretpark Pleasure Beach een casino gebouwd met Schokbetonnen gevel. De elementen werden vanuit Zwijndrecht getransporteerd. Na de oorlog volgde projecten in België, en fabrieken in Duitsland, Frankrijk en Spanje. In het oosten volgden Pakistan, Australië en Japan. Het eerste project in USA was een folly op het landgoed van het beroemde Glass House van Phillip Johansen in 1948 in New Canaan (USA). 

De eerste Schokbetonfabriek werd tijdens de crisis in de jaren dertig van de twintigste eeuw opgericht op het bedrijventerrein aan de Lindtsedijk langs de Merwede in Zwijndrecht. Direct na het verkregen patent ontstonden twee bedrijven: Schokbeton voor alle zichtwerk boven de grond en Schokindustrie voor alle prefab grondwerk als rioleringsbuizen en funderingspalen in de grond. Een derde bedrijf TRAMOS (TRansport en MOntage Schokbeton) werd opgericht voor transport over weg en water en voerde de montage op de bouwplaats uit.